در کشور ما در برخی از استان ها و مناطق شهری و روستایی، برای جلوگیری از آلودگی یا آفت زدایی محصولات کشاورزی مانند برنج، گندم، نخود و عدس در منازل، انبارها و سیلوها، از انواع آفت کش های تدخینی مانند فسفید آلومینیوم (با نام های عامیانه و متداولی مانند قرص برنج، قرص برنج شیمیایی، قرص عدس، قرص انجیر) استفاده میشود. از سوی دیگر، سمیت آفتکش های موسوم به قرص برنج حاوی فسفید آلومینیوم بسیار بالا بوده و در انسان کشندگی زیادی دارد. متأسفانه سالانه در کشور موارد متعددی از مسمومیت و مرگ و میر در اثر مواجهه با قرص برنج حاوی فسفید آلومینیوم، گزارش میشود.
قرص برنج چگونه اثر میکند؟
فسفید آلومینیوم موجود در قرص برنج، در مجاورت آب یا رطوبت موجود در محصولات کشاورزی و هوا و یا در اثر اسیدکلریدریک موجود در محیط معده سبب آزاد شدن گاز سمی فسفین شده و باعث بروز اثر و مسمومیت در انسان می شود. مواجهه با این ماده سمی چه به شکل عمدی )از راه خوراکی و بلع قرص برنج( و چه به شکل سهوی )در بیشتر موارد از راه استنشاق گاز فسفین متصاعد شده از قرص( در انسان، موجب آسیبهای جدی به اندامهای های حیاتی بدن از جمله قلب، ریه، کبد و کلی ها شده و با مکانیسم های مختلفی موجب مسمومیتهای شدید و حتی مرگ میشود.