1
رئیس گروه سلامت مادران مهاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زنجان
2
کارشناس سلامت مادران مهاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زنجان
10.22038/behv.2025.88985.2192
چکیده
مرگ مادر ناشی از ترومبوآمبولی پس از سزارین: درسآموختههایی برای نظام مراقبتهای اولیه بهداشتی (PHC) همگی میدانیم که مرگ و میر مادران یکی از شاخصهای مهم جامعه است. ترومبوآمبولی یکی از علل مهم مرگ مادر در دوره نفاس محسوب میشود. این عارضه بخصوص در مادران نیازمند مراقبت ویژه مانند افراد چاق، چندزا، سن بالا و آنهایی که زایمان سزارین داشتهاند، شایعتر است. در این بخش داستان مادر ۳۱ ساله روستایی با نمایه توده بدنی 42.5، دارای 4 فرزند را که پس از زایمان سزارین به دلیل تبعیت نکردن از دستورات دارویی دچار ترومبوآمبولی شده و فوت نموده است، مورد بررسی قرار میدهیم. مادر که قبلا 3 بار سزارین شده بود، در بارداری اخیر در سن حاملگی 33 هفته و 5 روز با شکایت دردشکم به بیمارستان مراجعه و به روش سزارین زایمان و با دستورات دارویی؛ تزریق روزانه آمپول انوکساپارین و مصرف قرص سفکسیم و آهن مرخص میگردد. اولین مراقبت پس از زایمان وی توسط ماما و بهورز یک روز پس از ترخیص انجام شده که طبیعی ارزیابی شده و در پیگیریهای تلفنی هم شکایت خاصی نداشته و در پاسخ به سوال بهورز در خصوص مصرف داروهای زمان ترخیص، اظهار به استفاده از داروها نموده است. 12 روز پس از زایمان درد پای راست بدون ادم و علامت دیگری داشته که موضوع را به بهورز یا ماما اطلاع نداده و با خوردن مسکن ساده اکتفا نموده، اما روز بعد دوباره درد پا شدت یافته که در حین آماده شدن برای مراجعه به بیمارستان دچار تنگی نفس ناگهانی می شود.